Ισοκινητικό Δυναμόμετρο (Cybex) - Χανιά Κρήτης

Τα ισοκινητικά δυναμόμετρα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των προγραμμάτων αποκατάστασης σε αθλητικούς τραυματισμούς και είναι απαραίτητα για την μετεγχειρητική κινητοποίηση των αρθρώσεων και τη μυϊκή τόνωση και ενδυνάμωση. Στην κλινική φυσικοθεραπείας στα Χανιά , έχουμε το προνόμιο να διαθέτουμε ένα άριστης ποιότητας ισοκινητικό δυναμόμετρο από την Microforce.

Σχετικά με τα ισοκινητικά δυναμόμετρα

Τα τελευταία χρόνια, η χρήση των ισοκινητικού δυναμόμετρου που μετρά την μυϊκή  δύναμη  υπό συνθήκες σταθερής ταχύτητας (ισοκινητικά) έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής. Το εν λόγω μηχάνημα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις δυναμικές μυϊκές συσπάσεις, οι οποίες παλαιότερα δεν ήταν εύκολο να αποκτηθούν.

Η χρήση των στατικών δυναμομέτρων δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τις δυναμικές ιδιότητες και την ποιότητα της μυϊκής σύσπασης, ενώ άλλοι τύποι συσκευών που έχουν σχεδιαστεί για τη μέτρηση δυναμικών δυνάμεων έχουν χρησιμοποιηθεί περιορισμένα.

Η δύναμη, η παραγωγή έργου, η ταχυδύναμη και η ισχύς σε δυναμική άσκηση, όπου δηλαδή η ταχύτητα δεν ελέγχεται, δεν μετριούνται ούτε και υπολογίζονται εύκολα, καθώς το διαρκώς μεταβαλλόμενο μηχανικό πλεονέκτημα στο σύστημα μεταξύ άκρων και μοχλών μεταβάλλει τη δύναμη που ασκείται στους μυς μέσα από το εύρος κίνησης. Αυτό που συνήθως μετράται είναι το βάρος αντίστασης και ο πλήρης αριθμός επαναλήψεων.

Η ανάπτυξη των ισοκινητικών μηχανημάτων αποκατάστασης, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, παρείχε εργαλεία για τη μελέτη in vivo, των μηχανικών ιδιοτήτων του μυός κάτω από συνθήκες σταθερής ταχύτητας.

Τα σύγχρονα ισοκινητικά δυναμόμετρα, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν ενταχθεί στην μαζική παραγωγή και εμπορία, παρέχουν δεδομένα για το μυϊκό φορτίο και την ταχύτητα των άκρων σε μια κοινή κλίμακα, με αποτέλεσμα η χρήση της ισοκινητικής άσκησης στην αποκατάσταση, στην προετοιμασία αθλητών και στην έρευνα να έχει γίνει ευρέως διαδεδομένη.

Η φύση της ισοκίνησης

Από το 1967, οι Hislop & Perrine αναγνώρισαν ως ιδιαίτερη & μοναδική παράμετρο στην μέθοδο της ισοκινητικής άσκησης, τον έλεγχο της ταχύτητας κατά τη μυϊκή απόδοση. Τόνισαν ότι για να επιτευχθεί η ανωτέρω παράμετρος είναι απαραίτητο να παρέχεται, από ένα εξωτερικό μέσο, συγκράτηση της τροχιάς των κινήσεων του σώματος σε σταθερή ταχύτητα ανεξάρτητα από το μέγεθος των δυνάμεων που παράγονται από συγκεκριμένους μύες.

Η ισοκινητική άσκηση έχει περιγραφεί ως μια μορφή άσκησης με αντίσταση, η οποία κατέστη δυνατή, από ηλεκτρομηχανική συσκευή. Η συσκευή αυτή διατηρεί την κίνηση των άκρων σε σταθερή και προκαθορισμένη ταχύτητα.

Μέσω ενός μεταβαλόμενου μηχανισμού ελέγχου της ταχύτητας στην ισοκινητική συσκευή, δεν μπορεί να αυξηθεί η καθορισμένη ταχύτητα του άκρου εξάσκησης. Αντ ‘αυτού, όσο ασκείται περισσότερη δύναμη έναντι του βραχίονα μοχλού της συσκευής, τόσο η ενέργεια του κινούμενου σκέλους απορροφάται από τη συσκευή και μετατρέπεται σε αυξημένη αντίσταση που συναντάται από το άκρο (ακολουθόντας το νόμο της δράσης-αντίδρασης). Η κίνηση, συνεπώς, συμβαίνει με μια σταθερή προκαθορισμένη ταχύτητα.

Οι συνηθέστεροι τύποι ισοκινητικών δυναμομέτρων περιέχουν είτε ηλεκτρονικό σερβοκινητήρα (μοτέρ) είτε υδραυλική βαλβίδα ως μηχανισμό ελέγχου της ταχύτητας, εμποδίζοντας την επιτάχυνση του άκρου ανεξάρτητα από την αύξηση της εφαρμοζόμενης δύναμης, μόλις επιτευχθεί η προκαθορισμένη ταχύτητα. Αυτές οι συσκευές είναι επι της ουσίας παθητικές, επειδή αντιστέκονται αντί να δημιουργούν δυνάμεις. Επίσης, δεν αποθηκεύουν πιθανή ενέργεια, όπως αυτή που συμβαίνει στην άρση βαρών, όπου το βάρος που ανεβαίνει πρέπει να χαμηλώσει με έλεγχο.

Δομές εφαρμογής ισοκίνησης

Με τα σύγχρονα ισοκινητικά συστήματα, μπορεί αν εφαρμοσθεί ισοκίνηση σε όλες τις μεγάλες αρθρώσεις του σώματος, σε κάθε ανατομική κίνηση και σε διαφορετικά επίπεδα. Κάθε μοντέλο ισοκινητικού δυναμομέτρου έχει τις δικές του βασικές τεχνικές, προκειμένου να εκτελέσει όλα τα παραπάνω, ωστόσο, η θεμελιώδης εφαρμογή τους βασίζεται σε δύο κύρια σημεία. Αυτά είναι:

1) Η σωστή τοποθέτηση του εξεταζόμενου/ασκούμενου άκρου

2) Η κατάλληλη σταθεροποίηση

Η χρήση και ο συνδιασμός συγκεκριμένων τμημάτων του εξοπλισμού παρέχει την δυνατότητα ελέγχου/άσκησης στις ακόλουθες κινήσεις.

• ΏΜΟΣ: απαγωγή/προσαγωγή, έκταση/κάμψη, έσω/έξω στροφή, οριζόντια απαγωγή/προσαγωγή, διαγώνιες κινήσεις.

• ΑΓΚΩΝΑΣ: έκταση/κάμψη.

• ΠΗΧΗΣ και ΚΑΡΠΟΣ: πρηνισμός/ υπτιασμός, έκταση/κάμψη, περονιαία/κερκιδική απόκλιση.

• ΙΣΧΙΟ: έκταση/κάμψη, απαγωγή/προσαγωγή, έσω/έξω στροφή.

• ΓΟΝΑΤΟ: έκταση/κάμψη, έσω/έξω στροφή κνήμης.

• ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ: ραχιαία/πελματιαία κάμψη, πρηνισμός/υπτιασμός.

Η σειρά με την οποία αναφέρονται τα ζευγάρια των ανταγωνιστικών κινήσεων δεν είναι τυχαία αφού όλα τα ισοκινητικά συστήματα έχουν διαμορφωθεί κατ ‘αυτόν τον τρόπο. Έτσι επιτυγχάνεται η σύγκριση και η αποτίμηση των δεδομένων μεταξύ τους, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο (π.χ. για το γόνατο δεν θα δούμε ποτέ σύγκριση κάμψη/έκταση, αλλά έκταση/κάμψη κ.λπ.).

Σημεία οδηγοί για την εφαρμογή ισοκίνησης

Πριν από οποιαδήποτε ισοκινητική εφαρμογή (εξέταση/μέτρηση ή άσκηση), πρέπει να αξιολογηθεί  η ικανότητα των μυών, της καρδιάς και της αναπνοής, καθώς και η παθολογική κατάσταση του ατόμου που πρόκειται να εξετασθεί ή να εκγυμνασθεί με ισοκινητικό δυναμόμετρο. Η αξιολόγηση είναι απαραίτητη για τον καθορισμό και την επιλογή της κατάλληλης ταχύτητας, έντασης καθώς και του ρυθμού εκτέλεσης.

Για την ασφάλεια του ασκούμενου ατόμου, καθώς και για την ακρίβεια  και την αξιοπιστία των δεδομένων που λαμβάνονται από τον ισοκινητικό έλεγχο, υπάρχουν ορισμένα πρωτόκολλα και κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να ακολουθηθούν, τα οποία  περιλαμβάνουν:

• Αντικειμενική & υποκειμενική εξέταση του ασθενούς / αθλητή πριν από τον έλεγχο / άσκηση, για τυχόν περιορισμούς, που πρέπει να προσδιοριστούν.

• Κατάλληλη προθέρμανση των μυϊκών ομάδων και για τα δύο άκρα (αν πρόκειται για δοκιμασία αξιολόγησης) ή μόνο του ενός άκρου που πρόκειται να κάνει άσκηση.

• Ορισμένοι τύποι τραυματισμών και χειρουργικών επεμβάσεων απαιτούν περιορισμένο εύρος κίνησης κατά τη διάρκεια της άσκησης, ώστε να αποφευχθούν νέοι τραυματισμοί. Ο φυσιοθεραπευτής είναι υπεύθυνος να αναγνωρίσει τα παραπάνω και να ορίσει τον κατάλληλο τρόπο άσκησης, χρησιμοποιώντας τα ειδικά εξαρτήματα του εξοπλισμού και ρυθμίζοντας το δυναμόμετρο ώστε να κινεί τον μοχλοβραχίονα σε ένα σταθερό και ασφαλές εύρος κίνησης.

• Τουλάχιστον τρεις υπομέγιστες και μία μέγιστη επανάληψη σε κάθε ταχύτητα πριν από τη δοκιμασία ελέγχου ή την εφαρμογή άσκησης, ώστε να διασφαλιστεί ο προσανατολισμός του άξονα στο μοχλοβραχίονα, η ομαλή κίνηση των άκρων, η ανοχή του ασθενούς καθώς και η απαραίτητη εξοικείωσή του με την διαδικασία.

• Η κίνηση των άκρων που υποβάλλονται σε δοκιμασία ελέγχου ή άσκησης, απαιτεί προσεκτική παρατήρηση κατά τη διάρκεια της εφαρμογής καθώς και παρέμβαση τροποποίηση του προγράμματος, όπου αυτό κριθεί απαραίτητο.

• Μετά από την έντονη μυϊκή άσκηση μπορεί να υπάρξει ερεθισμός στην περιοχή. Σε αυτή την περίπτωση μετά την άσκηση, θα πρέπει να ακολουθήσουν διατατικές ασκήσεις ή/και εφαρμογή πάγου, περίδεσης, όπως επίσης και ξεκούραση των άκρων σε ανάρροπη θέση αν χρειαστεί.

Εκτός από τα παραπάνω, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η ισοκινητική άσκηση χωρίς πόνο, παράγει αυξημένο μυϊκό έργο, ακόμη και όταν εκτελείται χωρίς έντονη προσπάθεια από τον ασκούμενο. Η ισοκίνηση, ειδικά στις υψηλές ταχύτητες ελέγχου ή άσκησης, απαιτεί τον υψηλότερο ρυθμό παραγωγής δράσης/ενέργειας, που μπορούν να παράγουν οι μύες. Η καρδιαγγειακή ικανότητα κρίνεται επίσης απαραίτητη όταν ασκούνται μεγάλες μυϊκές ομάδες.